Deze site werkt helaas niet optimaal in jouw browser. Probeer een nieuwere browser voor een beter resultaat.

De Kauwer

Pompende beats, zwaaiende armen en een strakblauwe lucht achter het hoofdpodium. Perfect plaatje, maar voor Dave is het niet genoeg. Hij haalt een pilletje uit zijn broekzak, stopt ‘m in zijn mond en neemt een grote slok bier. Zijn vrienden doen mee. Samen wachten ze rustig tot ‘ie inkickt.

De warme, gelukkige en knuffelige effecten voelt Dave na ongeveer een half uur tot een uur. De pil heeft niet altijd hetzelfde effect: soms wil hij alleen maar dansen, andere keren houdt hij niet op met praten. Zijn pupillen zijn altijd een stuk groter dan normaal.

Het slikken van pillen kan ook helemaal fout gaan. Dave heeft dat zelf nog nooit gehad, maar kent wel mensen bij wie dat gebeurde. Zij moesten overgeven, maalden keihard met hun kaken of hadden moeite met plassen. Ook heeft hij wel eens iemand out zien gaan.

De risico's van MDMA

Door MDMA kan je uitdrogen, oververhit raken en hartkloppingen krijgen. Het kan al misgaan bij een kleine hoeveelheid, ook daar gaan mensen dood aan. Over het algemeen geldt wel: hoe meer je slikt, hoe groter de kans op deze levensgevaarlijke effecten.

Berucht is verder de dinsdagdip. Na een zaterdagnacht feesten voel je je een paar dagen later somber en depressief. Dit gaat wel weer over, maar op langere termijn loop je kans op psychische klachten en hersenschade.

MDMA in bezit hebben is strafbaar. Eén pilletje wordt gezien als een gebruikershoeveelheid, maar als je meer op zak hebt loop je kans op een boete van honderden euro’s en een strafblad. Dat laatste kan problemen opleveren bij het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag.

In de xtc-pil die Dave slikt is MDMA de werkzame stof (als je indruk wilt maken, de officiële naam is 3,4-methyleendioxymethamfetamine). Niet al zijn vrienden nemen de MDMA via een pil in: sommigen nemen het liever als poeder of als kristal.

MDMA in kristal- en poedervorm

De pillen die Dave in de loop der tijd heeft geslikt hadden iedere keer een andere werking. Niet gek: de afgelopen jaren is het MDMA-gehalte in een pil enorm gestegen, van gemiddeld 80 naar 140 mg. Daar zitten steeds vaker uitschieters van 200 milligram bij. Die supersterke xtc-pillen zorgen sneller voor een overdosis. Normaal is 70 tot 105 milligram genoeg om wat te voelen, afhankelijk van je gewicht.

Je kan van buitenaf niet zien hoeveel MDMA er in je pilletje zit, of dat er misschien andere gevaarlijke stoffen zijn bijgedaan. Daarom laat Dave zijn pilletjes altijd testen voor hij ze gebruikt. Zo weet hij precies hoeveel MDMA erin zit en of er geen andere gevaarlijke stoffen in zijn gedaan.

Wat kan er nog meer in een pil zitten?


  • Speed

    Heeft een oppeppende werking. Vaak in kleine hoeveelheid en daarom niet gevaarlijk.

  • mCPP

    Effecten lijken op MDMA maar wel met vervelende bijwerkingen: misselijkheid, duizeligheid en hoofdpijn.

  • PMMA

    Effecten lijken op MDMA, maar treden veel later op. Gevaar is dat je sneller meer neemt en een overdosis binnenkrijgt.

  • Versnijdings­middelen

    Voorbeelden: lactose, aardappelzetmeel, cafeïne, kleurstof en plakmiddel.

Dave bestelt meestal meer dan één pilletje, zodat hij een voorraadje thuis heeft liggen. Hij regelt dat met zijn vaste contactpersoon. Via via kwam hij aan het nummer van Willem, zijn dealer.

Als hij wat wil bestellen, stuurt hij een sms met ‘wil je afspreken?’ of ‘koffietje doen?’ en spreken ze een plek af, meestal bij Dave thuis.

De Sjouwer

Dealen is met diensten van 14.00 uur tot 01.00 uur voor Willem zijn fulltime ‘baan’. Samen met twee anderen zorgt hij ervoor dat er zeven dagen per week xtc-pillen en cocaïne worden rondgebracht in Amsterdam.

Willem en zijn collega’s zijn op één nummer te bereiken. Achter dat nummer zit een telefonist, die doorgeeft welke klanten zich hebben gemeld. Willem belt hen vervolgens zelf met een anoniem nummer om een afspraak te maken.

Het centrale telefoonnummer, dat tevreden klanten steeds weer aan elkaar doorgeven, is flink wat geld waard. Ook daar wordt in gedeald. Een paar jaar geleden hebben Willem en zijn vrienden de handel van iemand anders overgenomen, inclusief alle contacten.

Dealers hebben het liever over zaken als ‘snoepjes’, ‘aspirines’ of ‘kauwgom’

Willem praat met klanten aan de telefoon absoluut niet over MDMA, xtc of pillen, omdat ze altijd kunnen worden afgeluisterd door de politie. Dealers hebben het liever over zaken als ‘snoepjes’, ‘aspirines’ of ‘kauwgom’. MDMA-kristallen heten ook wel ‘bruine suiker’.

De concurrentie is groot: volgens Willem zijn er in Amsterdam zo’n 800 ‘concullega’s’. Zij rijden vaak rond in hun auto of op hun scooter en ontmoeten klanten thuis of op straat. Willem zegt dat hij zelfs klanten uit het buitenland heeft. Die komen elke maand naar Amsterdam om wat in te slaan.

Volgens Willem zijn er in Amsterdam zo’n 800 ‘concullega’s’

Op speciale gelegenheden, zoals Koningsdag of met Oud en Nieuw, heeft Willem het extra druk. Daarom stuurt hij een paar dagen van tevoren een bulk-sms: of je op tijd wil bestellen wegens grote drukte. Zo maakt hij zelf reclame voor zijn business.

Willem verdient goed aan zijn handel, anders zou hij niet zo’n groot risico nemen. Hoe meer pillen hij inkoopt, hoe goedkoper hij ze kan krijgen. Hij verkoopt ze voor zo’n 4 euro per stuk; in een club of op een festival zijn pillen en MDMA-poeder nog meer waard.

De risico’s van dealen

Als dealers gesnapt worden, hangt hen een hoge boete en gevangenisstraf boven het hoofd. Als je meer dan één xtc-pil op zak hebt, geldt dat al niet meer als 'alleen voor eigen gebruik'. Hoe meer drugs je op zak hebt, hoe hoger de straf is die de rechter kan opleggen.

Justitie werkt met een puntensysteem om de strafmaat te bepalen. Je kunt zelf uitrekenen hoe hoog de straf is voor de handel in drugs.

Hoeveel verdient een drugsdealer?

Welk type drugs?

Hoeveel per dag?

  • Winst per dag
  • Winst per maand
  • Winst per jaar
Inkoop per pil: € 0,75 - € 2,00 Verkoop per pil: € 4 - € 5
Inkoop per gram: € 10 - € 15 Verkoop per gram: € 30 - € 35

Kopers willen pillen met hoge doseringen, merkt Willem. Zelf doet hij er niet meer dan 150 milligram in, want anders wordt het volgens hem lastig om de pil te maken. Hoe meer MDMA erin zit, hoe brokkeliger ‘ie wordt.

Sommige dealers laten hun eigen pillen drukken, zodat ze hun eigen merk hebben. Willem gaat nog een stapje verder: hij regelt ook zelf de grondstoffen voor MDMA. De pillen laat hij vervolgens door een kok maken in een lab. Hij kan de pillen ook van iemand anders kopen, maar dan weet hij niet wat er inzit. Sommige koks doen er rattengif in. Willem wil dat mensen een leuk feestje hebben.

De Bouwer

Weeïg en anijsachtig. Die geur moest Rob iedere dag trotseren tijdens zijn tijd als hulpkok in een drugslab in Rotterdam. Hij hielp daar mee bij het maken van MDMA voor xtc-pillen. Voor twaalf weken werk kreeg hij zo’n 45000 euro. Maar daarvoor moest hij wel eerst op ‘kookles’.

Zijn ‘docent’ vertelde hem dat het maken van xtc uit drie processen bestaat: het vervaardigen van olie, het kristalliseren van de olie en het slaan van tabletten. Zelf hield Rob zich bezig met het kristalliseren van olie. Hij moest daarvoor aceton en olie in een groot vat gooien, en dan nog een paar liter zoutzuur.

Een andere man roerde in het vat en las met een PH-meter de waarden af. Hij leerde Rob dat zo'n vat 50 uur in de vriezer moet. Daarna liet hij zien hoe je met een glazen bol, vacuümzuiger en trechter uiteindelijk poeder voor de XTC-tabletten kan maken.

MDMA wordt meestal gemaakt van PMK, een gelige olie die qua chemische structuur op MDMA lijkt. Om PMK om te zetten heb je behoorlijk wat scheikundige kennis nodig, want de chemische stoffen waarmee wordt gewerkt zijn levensgevaarlijk.

Het werk als amateurkok is zeker niet zonder risico’s. In een drugslab in Limburg kwamen in 2014 nog twee mannen om het leven, waarschijnlijk doordat ze giftige gassen inademden.

De risico's van drugsafval

Bij het produceren van synthetische drugs komt chemisch afval vrij met gevaarlijke stoffen als zwavelzuur, zoutzuur, mierenzuur, aceton, methanol en formamide. Voor 1 kilo MDMA produceert een drugslab zo’n 6 tot 10 kilo gevaarlijk chemisch afval. Per lab wordt volgens Europol gemiddeld 800 kilo chemische troep gedumpt.

Dat afval wordt vaak gedumpt in de natuur, op een industrieterrein, in het riool of in open water. Of het wordt in gestolen auto’s of busjes geladen, die vervolgens in brand worden gestoken. Drugsafval wordt ook regelmatig illegaal in zee gedropt door grote schepen. Het drugsafval wordt dan gemengd met ander chemisch afval.

Dat levert gevaarlijke situaties op: volgens de politie is het al voorgekomen dat mensen en dieren ziek werden van de vieze dampen. In augustus liepen een aantal kinderen zelfs brandwonden op toen ze door een plas fietsten waar drugsafval in lag. Ook zijn er zorgen over het drinkwater.

Wat staat er in een lab?


Jerrycans

De chemische stoffen en chemicaliën worden vaak in de kenmerkende blauwe jerrycans bewaard.

Diepvriezer

De MDMA moet kristalliseren in de diepvriezer. Ook kunnen er chemicaliën worden bewaard.

Cementmolen

De MDMA moet gemengd worden met andere stoffen, bijvoorbeeld in een mengmachine.

Tabletteer-
machine

De MDMA moet samen met de hulppoeder in een vorm worden geperst. Dat gebeurt in een tabletteermachine.

Reactieketel

In een ketel vindt het chemische proces plaats, waardoor uiteindelijk MDMA ontstaat.

Vuilnisbak

In sommige drugslabs verzamelen criminelen het afval bij elkaar. Via een buis kunnen ze het rechtstreeks het riool in dumpen.

Xtc wordt vaak geproduceerd door criminele organisaties die mensen als Rob hand- en spandiensten laten verrichten. Het gaat volgens de politie relatief vaak om personen uit de woonwagengemeenschap in het zuiden van Nederland en leden van grote motorclubs. De criminele organisaties draaien vaak al jaren mee aan de top en produceren tegelijkertijd verschillende soorten drugs.

Hun drugslabs worden over het algemeen steeds professioneler. De ketels waar het chemische proces in plaatsvindt worden groter en groter en de tabletteermachines, waarmee de pillen geperst worden, steeds sneller.

Pillen zijn er nu in allerlei ingewikkelde vormen als handgranaten, klavertjes en hartjes

Ook steken criminelen steeds meer energie in het uiterlijk van pillen, merken ze bij het Nederlands Forensisch Instituut. Produceerden koks eerst nog simpele ronde pillen met een logo erop, nu zijn er allerlei ingewikkelde vormen als handgranaten, klavertjes en hartjes. Er zijn zelfs fluorescerende pillen, die oplichten in blacklight.

Voor het opzetten van al die verschillende onderdelen van een drugslab zijn er investeerders nodig, want een groot lab kost al snel tienduizenden euro’s. Die investering doen criminelen natuurlijk niet voor niets: ze hebben het bedrag vaak al na een week pillen produceren terugverdiend.

Een lab dat op volle kracht draait, maakt tienduizenden pillen per uur

Want als een professioneel lab eenmaal op volle kracht gaat produceren, kunnen er tienduizenden pillen per uur uit de machine rollen. De kostprijs per pil ligt zo tussen de 0,35 en 0,75 eurocent. Ze worden dan voor zo’n 1 á 2 euro aan dealers verkocht. Het grootste deel gaat naar het buitenland, want daar leveren xtc-pillen nog veel meer op.

Hulpkok Rob krijgt maar een klein deel van die winst. Het grootste deel van de opbrengst wordt meestal gedeeld met de leveranciers van de grondstoffen voor MDMA. En die halen hun spullen weer uit Azië.

De Brouwer

De handel in grondstoffen voor MDMA is een schimmige wereld met heel veel spelers. Niemand wil uit de school klappen over hoe het er precies in het circuit van de brouwer aan toegaat. Toch is er wel wat bekend over de duistere praktijken.

PMK, de olie waarmee MDMA wordt gemaakt, komt uit een handjevol chemische fabrieken in China. Nederlandse criminelen bestellen het liefst zoveel mogelijk PMK, want het is relatief makkelijk om daar MDMA uit te maken.

Hun grote probleem is dat PMK op een lijst van gecontroleerde chemische stoffen staat en dat China sinds 2009 strenger is gaan controleren. Dat betekent dat je deze stof alleen kan bestellen als je precies vertelt waarvoor… en dat is in het geval van drugsproducenten een beetje lastig.

Toch lukt het criminelen om PMK Europa in te smokkelen. Ze plakken er bijvoorbeeld een ander label op en vervoeren het per boot of per vliegtuig naar Oost- en Zuid-Europese landen, waar minder streng wordt gecheckt. Vanuit daar wordt het vaak in kleinere hoeveelheden met vrachtwagens naar koks in Nederland gebracht.

Drugscriminelen bestellen het liefst tonnen vol PMK uit China

Criminelen hebben inmiddels ook nieuwe manieren gevonden: ze importeren niet de PMK zelf, maar de grondstoffen voor PMK. Doordat deze stoffen voor veel meer huis- tuin- en keukenproducten worden gebruikt, is de handel in deze stoffen nog moeilijker na te gaan.

Ook smokkelen criminelen PMK als een zogeheten gemaskeerde grondstof Nederland binnen. Dat zijn stoffen die tijdelijk naar een andere stof worden omgezet die wél legaal is. Ze kunnen zo makkelijker verhandeld worden, om vervolgens weer omgezet te worden naar de drugsgrondstof. Een voorbeeld daarvan is PMK-glycidaat: PMK in vaste vorm.

Criminelen importeren legale stoffen die ze kunnen omzetten in drugsgrondstoffen

Door alle bureaucratische rompslomp duurt het jaren voordat een stof als PMK-glycidaat verboden wordt. Zo nu en dan wordt een partij in beslag genomen en worden criminelen vervolgd omdat duidelijk is dat ze de grondstoffen gebruikten voor de productie van drugs. Maar volgens Europol en de VN is de handel in deze stof nu nog nauwelijks te controleren.

Waar komen de grondstoffen vandaan?

Waar komen de grondstoffen vandaan?

Naast PMK is safrol de afgelopen jaren een populaire grondstof voor MDMA geworden. Safrol is een natuurlijke - naar anijs ruikende - olie die gewonnen wordt uit sassafrasbomen in Zuidoost-Azië. Het is een stuk lastiger om MDMA uit safrol te maken, maar er werd wel een tijdje minder streng op gecontroleerd dan op PMK.

Illegale safrolwinning vindt voornamelijk plaats in Cambodja, Thailand, Maleisië, Vietnam, Laos, Birma, China en Indonesië. Vooral Cambodja staat bekend als grote leverancier. In het enorme Cardamomgebergte hebben criminelen jarenlang hun gang kunnen gaan. Ze bouwen er illegale labs in de jungle om safrololie uit sassafrasbomen te winnen.

De labs in de jungle worden op een afstandje gerund door criminele bendes. Het zware werk wordt gedaan door lokale, jonge mannen. De bendeleden sturen een of twee gewapende mannen mee om in de gaten te houden of ze hun werk wel goed doen.

Gewapende bendeleden houden in de gaten of lokale arbeiders hun werk wel doen

De dorpelingen lopen een groot risico om gepakt te worden en verdienen vrijwel niets: zo’n 2,50 euro per dag. Ze weten dat het illegaal is wat ze doen. Maar waar de olie precies voor wordt gebruikt, weten ze meestal niet.

Als het lab in het gebergte wordt opgezet, worden de onderdelen van het lab diep de jungle ingesleept. De mannen nemen stukken metaal mee en lassen ter plekke een grote koperen ketel. De schors van de boom wordt daar twaalf uur lang in uitgekookt. Uiteindelijk blijft de kostbare safrololie dan over. De laatste jaren worden de bomen in stukken gehakt en vooral naar geheime fabrieken buiten de jungle gebracht.

Voor de illegale safrolwinning zijn ontelbare zeldzame bomen gekapt. Veel rivieren in het Cardamomgebergte zijn vervuild omdat het afval van de labs in het water is gedumpt. Het slikken van een pilletje heeft dus niet alleen gevolgen voor de gezondheid van de kauwer, maar ook voor de Cambodjaanse jungle.

Dat criminelen overstapten van PMK naar safrol, kregen opsporingsinstanties ook in de gaten. Daardoor werd het steeds lastiger om safrol naar Nederlandse koks te krijgen. Toch wordt er nog steeds in gehandeld door het bijvoorbeeld naar Vietnam of Thailand te brengen. Daar gaat de reis naar Europa verder, vaak per schip of vliegtuig. De olie wordt dan met valse labels vervoerd, bijvoorbeeld als palmolie.

Criminelen zijn inmiddels allang weer bezig nieuwe grondstoffen te importeren, die nog niet in het vizier van de politie zijn. Er zijn oneindig veel van dat soort stoffen. Zolang kauwers MDMA blijven gebruiken, verdienen sjouwers, bouwers en brouwers er bakken met geld mee. Het kat-en-muisspel tussen hen en de politie is dus nog lang niet afgelopen.